Ed van der Elsken - De Verliefde Camera 4 feb - 21 mei 2017 Ed van der Elsken (1925-1990) is één van de grootste Nederlandse fotografen en documentaire filmers van de 20ste eeuw. Met De verliefde camera presenteert het Stedelijk het grootste overzicht wereldwijd van zijn werk in 25 jaar. De tentoonstelling belicht zowel zijn kwaliteiten als fotograaf als de relatie met zijn films en boeken in een rijke, veelvormige presentatie. Ed van der Elsken was een unieke figuur. Als straatfotograaf ging hij in steden als Parijs, Amsterdam, Hong Kong en Tokio op zoek naar zelfbewuste mensen, naar mooie meisjes en tegendraadse jeugd. Van der Elskens foto’s en films zijn sterk van vorm, onmiskenbaar geworteld in hun tijd, maar tegelijkertijd tijdloos. Ed van der Elsken wist de 'Zeitgeist' te documenteren en te beïnvloeden. In zijn werk ontwikkelde hij een directe, onconventionele en persoonlijke stijl. Van der Elskens aanwezigheid is altijd zichtbaar in zijn werk, contact was voor hem essentieel om een beeld te kunnen maken. Ook zette hij vaak een situatie in scène als speelse dynamische artdirector. Van der Elskens oeuvre heeft zijn vanzelfsprekende plaats naast dat van internationale grootheden als Robert Frank (1924, CH) en William Klein (1928, VS) en vormt een bron van inspiratie voor hedendaagse kunstenaars als Nan Goldin (1953, VS) en Paulien Oltheten (1982, NL). Doorbraak In 1956 verwierf de jonge Van der Elsken internationale roem met Een Liefdesgeschiedenis in Saint Germain des Prés, een op zijn eigen leven geïnspireerde fotoroman over een groep jonge bohemiens die doelloos rondhangt in het naoorlogse Parijs. Van der Elsken herkende zichzelf in hun sombere levensvisie maar behield tegelijkertijd de afstand die hij nodig had om ze te kunnen fotograferen. Kenmerkend en vooruitwijzend naar de latere cineast is de filmische structuur van het boek met flashbacks en een dynamische afwisseling van standpunten. Fotoboeken Meer dan twintig fotoboeken zouden volgen, waaronder Bagara (1958) waarin het dorpsleven, de rituelen en de jacht in Centraal Afrika zijn vastgelegd, Jazz (1959), Sweet Life (1966) het resultaat van een wereldreis, Amsterdam (1979) een document van zijn liefde voor de stad waar hij jarenlang woonde, Avonturen op het land (1980) zijn persoonlijk verslag van het leven op het platteland bij Edam, en De ontdekking van Japan (1988) neerslag van zijn jarenlange reizen naar Japan. Deze fotoboeken vormen, samen met zijn films, de kern van het oeuvre van Van der Elsken en het uitgangspunt van de tentoonstelling. Aan de hand van dummy’s, contactvellen, schetsen en ander materiaal wordt aandacht besteed aan het maakproces van de boeken en de werkwijze van Van der Elsken. Een selectie filmfragmenten en diaprojecties accentueert zijn betekenis als filmmaker en de relatie met zijn fotografie. Ruim 200 iconische foto’s, zowel in zwart-wit als in kleur, vormen de kern van de tentoonstelling. Van der Elsken, Sandberg en het Stedelijk De tentoonstelling is samengesteld door Hripsimé Visser, conservator fotografie bij het Stedelijk Museum Amsterdam, die in het verleden al verschillende presentaties en publicaties over zijn werk maakte. Het Stedelijk volgt Van der Elsken sinds het begin van zijn carrière in de jaren 50. Sandberg geeft Van der Elsken ook verschillende belangrijke opdrachten, zoals het vastleggen van tentoonstelling Dylaby in 1961 – nu te zien in de Tinguely-tentoonstelling. De grootste museale verzameling van Van der Elsken bevindt zich dan ook in het Stedelijk. In 1966 organiseerde het museum zijn grote tentoonstelling Hee...zie je dat? en in 1991 kort na zijn overlijden, het overzicht Once Upon a Time. De tentoonstelling reist na het Stedelijk Museum door naar Jeu de Paume (Parijs) en naar Fundación MAPFRE (Madrid).

• Trefwoorden
  monografie, film, fotografie, Stedelijk Museum Amsterdam [Tentoonstellingen], beeld- en/of geluidsdrager
• Geografisch trefwoord
  Nederland (NL)
• Persoonstrefwoord
  Ed van der Elsken