tentoonstelling Jump into the future – Art from the 90’s and 2000’s 26 nov 2017 - 4 mrt 2018 The Borgmann Donation Zeer omvangrijke tentoonstelling van werken van de Duitse verzamelaar Thomas Borgmann. Met werk van onder andere Cosima von Bonin, Matt Mullican, Lucy McKenzie, Jutta Koether, Paulina Olowska, Wolfgang Tillmans, Christopher Williams, Cerith Wyn Evans en Heimo Zobernig. De opening vindt plaats tijdens Amsterdam Art Weekend. Jump into the Future - Art from the 90's and 2000's. The Borgmann Donation toont de omvangrijke groep werken van de Duitse verzamelaar Thomas Borgmann. Het gaat om een schenking, een aankoop en een langdurig bruikleen. De schenking is de op één na grootste in de geschiedenis van het museum. Jump into the Future is te zien in alle 30 zalen op de bovenverdieping rondom de historische trap, een totaal oppervlakte van 2540 m2. JAREN 90 & 2000: ONTGRENZING IN DE HEDENDAAGSE KUNST De tentoonstelling laat zien wat er in de hedendaagse kunst gebeurde in de jaren 90 en aan het begin van deze eeuw. Het was een bijzondere periode die politiek-maatschappelijk werd gekenmerkt door onder andere de val van de Berlijnse muur, de Balkanoorlog, de oorlogen in het Midden-Oosten en de aanslagen van 11 september in de VS, en tevens wereldwijd door de digitale revolutie, waarvan de consequenties nog nauwelijks te overzien waren. Nieuwe economieën begonnen aan hun opkomst en de kunstwereld globaliseerde. In de maatschappelijke arena deden discussies over gender-tegendraadsheid en queer identiteitspolitiek hun intrede. Martijn van Nieuwenhuyzen, conservator hedendaagse kunst van het Stedelijk Museum en samensteller van de tentoonstelling: "Het was een tijd van ontgrenzing, ook in de kunst. Kunstenaars werden mobieler en de studiopraktijk veranderde. Kunstenaars realiseerden projecten in situ, bereisden via biënnales en residencies de wereld en lieten traditionele categorieën los. Het onderscheid tussen schilders, beeldhouwers en videokunstenaars vervaagde; verschillende kunstvormen werden naast en door elkaar gebruikt. Het begrip 'installatie' trad op de voorgrond, waarbij de aandacht verschoof van het individuele kunstobject naar de ruimtelijke presentatie van (groepen) werken." Iedere kunstenaar heeft in de tentoonstelling een eigen ruimte waardoor de ensembles helder naar voren komen. Enkele kunstenaars zijn in meerdere zalen te zien, waardoor onderlinge dwarsverbanden ontstaan. In het oog springend is het werk Subject Driven van Matt Mullican, deze mixed media installatie is in zijn geheel te zien in een reeks van vijf zalen aan de westzijde van de bovenverdieping. Bovenaan de historische trap wordt de bezoeker verrast door de geheimzinnige installatie Kapitulation (2004) van de Duitse kunstenaar Cosima von Bonin. Er is speciale aandacht voor het complete filmoeuvre (16 mm films) van Amerikaanse performer en filmkunstenaar Jack Goldstein. Een blikvanger is de imposante muurschildering van de Schotse kunstenaar Lucy McKenzie If It Moves Kiss It II (2002). Van Wolfgang Tillmans is een zaal met uitsluitend zelfportretten te zien. REIS DOOR DE TIJD De tentoonstelling is een reis door de tijd. Borgmann noemde zijn bezoeken aan het Stedelijk in de jaren 60 ‘een ontsnapping naar de toekomst’. Het Stedelijk was voor hem de ultieme plek om kennis te maken met de nieuwste ontwikkelingen in de kunst. De titel van de tentoonstelling, Jump into the Future, refereert aan deze vroege verbintenis van de verzamelaar met het Stedelijk, maar ook aan de activiteit van het verzamelen zelf. Het aanleggen van een collectie is immers een ongewis avontuur, zeker als het gaat om nieuwe ontwikkelingen en jonge kunst. Dan is verzamelen per definitie een sprong in het diepe. HET STEDELIJK EN DE BORGMANN COLLECTIE De groep werken die in de collectie van het Stedelijk zijn opgenomen omvat een schenking, een aankoop en een langdurig bruikleen. De schenking omvat 217 werken bestaande uit 647 objecten. De grote installatie Subject Driven (1978-2008) van Matt Mullican is aangekocht. Deze installatie is samengesteld uit 56 werken en omvat 305 objecten. Ook bevat de aankoop een serie van zes werken met de titel Aspirin (2002) van Michael Krebber. De bruikleen omvat tien werken van Isa Genzken en Martin Kippenberger met in totaal 307 objecten. De schenking is de op één na grootste in de geschiedenis van het Stedelijk. De grootste particuliere schenking werd in 1949 en 1962 gedaan door de in 1874 opgerichte Vereeniging tot het Vormen van een Openbare Verzameling van Hedendaagsche Kunst te Amsterdam (VVHK), waartoe de Amsterdamse familie Van Eeghen de aanzet had gegeven. KEULSE KUNSTSCENE Voor het Stedelijk is de Borgmann collectie - waarin een focus ligt op de kunstscene in Keulen met verbindingen naar Londen, New York en Los Angeles - een geweldige aanvulling op de vaste collectie. Het is een uniek moment in de geschiedenis van het museum, en bijzonder waardevol omdat de schenking grote ensembles rond specifieke kunstenaars omvat. Sinds het midden van de jaren 90 was, in het Stedelijk, minder aandacht voor actuele kunstontwikkelingen van die periode. Pas later werden incidentele inhaalslagen gemaakt met aankopen van onder anderen Wolfgang Tillmans, Paulina Olowska, Cosima von Bonin en Lucy McKenzie. In de Borgmann collectie komen deze kunstenaars met substantiële groepen werk terug, wat een aanvulling in de diepte betekent. ENSEMBLES: UNIEK EN KARAKTERISTIEK Deze ‘ensemblewaarde’ heeft voor het Stedelijk altijd grote betekenis gehad. Met name Edy de Wilde (directeur van 1963-1985) legde nadruk op het vormen van coherente groepen van gerelateerde werken, wat de collectie een uniek en karakteristiek gezicht gaf. De Wilde ging niet voor de breedte, maar verzamelde specifieke kunstenaars in de diepte en stelde ensembles van hun werk samen. De Wilde bracht groepen bijeen van onder anderen Jean Dubuffet, Willem de Kooning en Barnett Newman. Zijn strategie werd gecontinueerd door volgende directeuren en hun conservatoren. Zo werd in 2008 een groot ensemble van de Duitse fotograaf Wolfgang Tillmans in de collectie opgenomen, dat nu dankzij de schenking Borgmann verder wordt verdiept. Dankzij de schenking, aankoop en langdurig bruikleen wordt kunst van de generatie jaren 90 en begin 2000 nu solide in de collectie van het Stedelijk gerepresenteerd. OVER THOMAS BORGMANN Thomas Borgmann (Hamburg, 1942) is een Duitse verzamelaar, galeriehouder en connaisseur. In 1969 opende Borgmann zijn eigen galerie in Keulen op de eerste verdieping van het appartement dat hij met zijn vrouw bewoonde. Hij was galeriehouder tot 1985, en leidde in 1993-1994 samen met Gisela Capitain de galerie Borgmann Capitain in Keulen. Borgmann heeft naast een scherp oog voor de klassiek modernen een nadrukkelijke interesse voor de meest actuele kunstproductie. Zijn constante nieuwsgierigheid en hang naar het hedendaagse zijn karakteristiek voor de verzameling die nu in het Stedelijk te zien is.

• Trefwoorden
  Stedelijk Museum Amsterdam [Tentoonstellingen], Stedelijk Museum Amsterdam [Verwervingen/Bruiklenen], verzameling, Stedelijk Museum Amsterdam [Collectie], beeld- en/of geluidsdrager
• Persoonstrefwoord
  Thomas Borgmann, Jack Goldstein, Christopher Williams, Cerith Wyn Evans, Heimo Zobernig, Jorge Pardo, Paulina Olowska, Thomas Eggerer, Lucy McKenzie, Wolfgang Tillmans, Martin Kippenberger, Cosima von Bonin, Michael Krebber, Enrico David, Jeroen de Rijke, Willem de Rooij, Jutta Koether